کم کاری وزارت نفت در فراوری سوخت کم سولفور کشتی ها، هزینه تامین سوخت کم سولفور چقدر برای کشور تمام می گردد؟
به گزارش وبلاگ فروش، احتیاج واقعی کشتی ها برای سوخت کم سولفور یک و نیم میلیون تن است اما وزارت نفت تنها 45 هزار تن از این نوع سوخت فراوری نموده است.

به گزارش خبرنگار طبق اعلام سازمان دنیای دریانوردی از یازدهم دی ماه، اول ژانویه 2020 سوخت تمامی شناورها و کشتی ها باید تبدیل به سوخت کم سولفور گردد و تمامی کشتی های دنیا مکلف هستند از سوخت سنگین با سولفور نیم درصد استفاده نمایند که این موضوع از چند سال گذشته به عنوان مهم ترین دغدغه بخش دریایی کشور به شمار رفته، این در حالی است که طبق ارزیابی های اجرا شده نه تنها ایران بلکه بیشتر کشور های دنیا از جمله روسیه و کشور های آفریقای جنوبی نتوانسته اند به این سوخت دست یابند.
سوخت کم سولفور در راستای کاهش آلودگی دریا ها توسط ناوگان دریایی دنیا در نظر گرفته شده، اما در ایران به دلیل آنکه وزارت نفت در سال های گذشته فراوری آن را در اولویت برنامه های خود قرار نداده است، هم اکنون حوزه کشتیرانی کشور برای تامین این نوع سوخت با مسائل بسیار زیادی روبرو شده است.
طبق اعلام اتحادیه مالکان کشتی از 10 سال گذشته علی رغم تأکیدات بسیار زیاد سازمان کشتیرانی و انجمن کشتیرانی، این وزارتخانه توجه چندانی به فراوری سوخت نیم درصد و یا کم سولفور ننموده، اما با اعتراض نمایندگان مجلس و بخش های مختلف کشتیرانی، وزارت نفت پالایشگاه شازن را ملزم به فراوری سوخت کم سولفور کرد، اما میزان فراوریاتی که این پالایشگاه برای حوزه کشتیرانی ارائه نموده بسیار کمتر از احتیاج واقعی سوخت کشتی ها است.
طبق اعلام سازمان دنیای دریانوردی آیمو در صورتیکه کشتی ها نتوانند از سوخت مورد نظر برای حمل ونقل استفاده نمایند؛ علاوه بر جریمه اجازه تردد به هیچ کدام از بنادر به آنها داده نمی گردد.
به گفته دبیر اتحادیه مالکان کشتی هم اکنون قیمت هر لیتر سوخت کم سولفور در سنگاپور حدود 750 دلار است که تهیه این سوخت از سوی ایران بسیار گران تمام می گردد و از سوی دیگر نصب تجهیزات بر روی کشتی ها برای استفاده از این سوخت هم، بار هزینه ای بسیار زیادی را برای کشتی ها ایجاد می نماید.
هم اکنون بسیار از پالایشگاه های اروپایی توانایی فراوری این سوخت را دارند و از دو سال گذشته سازمان بنادر و دریانوردی از وزارت نفت درخواست نموده که حداقل احتیاج کشتی های ایرانی که شامل شناور های اقیانوس پیما می گردد را به مقدار 1.3 تا 1.4 میلیون تن تأمین کند.
البته به گفته رئیس سازمان کشتیرانی کشور وزارت نفت برای تأمین سوخت در داخل به ویژه برای کشتی ها وعده های مختلفی را داده تا بتوانیم از چالش بزرگ سوخت کم سولفور عبور کنیم، همچنین سازمان دنیای دریانوردی برای کشتی هایی که نتوانند از این سوخت استفاده نمایند راه چاره هایی از جمله استفاده از گازوئیل را مطرح نموده، اما باتوجه به آنکه احتیاج سالانه سوخت کشتی ها حدود یک ونیم میلیون لیتر است بنابراین باید بیش از 3 پالایشگاه اقدام به فراوری سوخت کم سولفور نمایند، اما متأسفانه هم اکنون بسیار از پالایشگاه های کشور ترجیح می دهند به جای فراوری سوخت کم سولفور اقدام به فراوری سوخت یورو 5 نمایند که برای آن ها بسیار درآمدزا و پر فروش است.
در همین رابطه جلیل اسلامی معاون دریایی سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به اینکه استفاده از سوخت کم سولفور برای تمام کشتی ها از روز گذشته الزامی شده است، گفت: بسیاری از بخش های مختلف پالایشگاهی کشور در حال حاضر فراوری سوخت کم سولفور را در دستور کار خود قرار داده اند و هدف سازمان بنادر و دریانوردی هم استفاده از سوخت فراوری داخل کشور بوده است.
او اضافه کرد: خوشبختانه هم اکنون برای مصرف کشتی های ما این میزان سوخت به وسیله پالایشگاه های کشور توسط متخصصان و نخبگان فراوری شده است.
اسلامی اظهار کرد: احتیاج واقعی کشتی ها در حال حاضر یک ونیم میلیون تن در سال است، اما فراوریاتی که توسط پالایشگاه ها صورت گرفته بسیار کمتر از احتیاج واقعی ما است، با این حال پالایشگاه ها قول دادند که بتوانند احتیاج واقعی این بخش را هرچه سریعتر فراوری نمایند.
معاون دریایی سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به اینکه استفاده از گازوئیل به عنوان سوخت سبک هم یکی دیگر از راهکا ر های ما برای استفاده از این قانون است، اضافه کرد: در صورتی که کشتی ها نتوانند از سوخت کم سولفور استفاده نمایند می توانند استفاده از گازوئیل را جایگزین این بخش قرار دهند.
او با اشاره به اینکه الزامات مربوط به سوخت کم گوگرد یا کم سولفور در کشتی ها از روز گذشته اجرایی شده، گفت: سازمان بنادر و دریانوردی در طی سال های گذشته اقدامات بسیار گسترده ای را در این حوزه انجام داده و البته وزارت نفت هم پس از پیگیری های بسیار ، همکاری های لازم را انجام داده است.
اسلامی تأکید کرد: هم اکنون حدود 45 هزار تن پالایشگاه ها سوخت کم سولفور را فراوری نموده اند که این میزان با احتیاج واقعی ما فاصله بسیار زیادی دارد البته سازمان بنادر و دریانوردی هم با حمایت از شرکت های دانش بنیان جهت فراوری سوخت کم سولفور توانسته فراوریات قابل توجهی را در این حوزه داشته باشد.
همچنین حمید قاسمی معاون مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران هم در گفت و گو با خبرنگار ، با اشاره به فراوری سوخت کم سولفور در پالایشگاه های کشور اضافه کرد: پالایشگاه های ایران هم زمان با پالایشگاه های دنیا در حال به روز رسانی تجهیزات و فراوریات خود در این بخش است.
او اظهار کرد: بیش از 50 درصد ظرفیت فراوری سوخت مصرفی در پالایشگاه های ایران دارای استاندارد یورو 4 است در نتیجه این پالایشگاه ها مسئله ای برای فراوری سوخت ندارند.
معاون مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران شرح داد: تازه ترین فراوریات در ستاره خلیج فارس می تواند این نوید را به صنعت انرژی کشور بدهد که سوخت کم سولفور با درصد زیر 5 PPM را فراوری کند.
قاسمی یادآور شد: میزان فراوریات کم سولفور تکمیل است و از زمان الزام اجرای آن استفاده از آن ها را اعلام می کنیم و تمامی پالایشگاه ها آماده ارائه این میزان از سوخت به کشتی ها هستند.
هچنین مسعود پل مه دبیر انجمن کشتیرانی کشور در گفت و گو با خبرنگار با بیان اینکه پالایشگاه شازند طبق اطلاعات به دست آمده اقدام به فراوری سوخت کم سولفور برای کشتی ها و شناور ها نموده است، گفت: میزان فراوری این پالایشگاه 45 تا 55 هزار تن است که در مقایسه با احتیاج های واقعی ما در حوزه سوخت شناور ها بسیار فاصله دارد.
او یادآور شد: البته از ماه های گذشته تناژ قابل توحهی سوخت کم سولفور را ذخیره کرد ه ایم، اما با مصرف واقعی ما بسیار فاصله دارد و باید وزارت نفت علاوه بر پالایشگاه شازند پالایشگاه های دیگری را هم برای فراوری سوخت موظف کند.
پل مه اظهار کرد: طبق اعلام پالایشگاه شازند هزینه انتقال سوخت از درب شازند تا پالایشگاه بر عهده مالکان کشتی است که این اقدام به نوعی هزینه تحمیلی و مضاعف را برای صاحبان کشتی ها وارد می نماید.
دبیر انجمن کشتیرانی کشور با اشاره به اینکه هر شناور برای تردد حدود 1 هزار تن سوخت احتیاج دارد اضافه کرد: در حال حاضر 150 فروند شناور اقیانوس پیما در کشور وجود دارد که سوخت مورد احتیاج آن ها با سوخت فراوری شده در پالایشگاه شازند بسیار متفاوت است.
او اضافه کرد: پالایشگاه شازند شروع خوبی را برای فراوری این سوخت ها شروع نموده، اما متاسفانه دیرهنگام بوده، اما باید راه های دیگری را برای تهیه و فراوری سوخت به کار بگیریم.
پل مه با اشاره به اینکه مبادله و تبادل سوخت با تامین نمایندگان سوخت می تواند یکی از این راه ها باشد اضافه کرد: با این اقدام می توانیم ما به عنوان بانکرینگ منطقه محسوب شویم که این خود نقش موثری را در فراوریات سوخت ایجاد می نماید.
دبیر انجمن کشتیرانی کشور شرح داد: تامین و یا خرید سوخت از فراوری نمایندگان سوخت کشور های دیگر به لحاظ آنکه تحریم هستیم خود یک دغدغه برای ما به شمار می رود و با توجه به آنکه عملیات بانکی در این حوزه مشکل ساز است بنابراین نمی توانیم از این فرصت استفاده کنیم.
او یادآور شد: اینکه اعلام می نمایند نرخ سوخت کم سولفور حدود 750 دلار است به نظر بنده اگر تامین نقدینگی را برای شرکت های کشتیرانی فراهم نمایند وما قابلیت انتقال ارز را داشته باشیم این سوخت چندان گران و هزینه بر برای ما نخواهد بود.
پل مه یادآور شد: افزایش هزینه های سوخت کم سولفور با توجه به مواردی که اعلام می نمایند چندان سخت نیست بنابراین می توانیم سوخت مورد نظر را برای کشتی ها تامین کنیم.
متأسفانه علی رغم هشدار های سازمان کشتیرانی و سازمان بنادر، همکاری های لازم جهت فراوری این سوخت در طول 10 سال گذشته به فراموشی سپرده شده و به دلیل درخواست های بسیار زیاد بخش های دریایی، وزارت نفت اقدام به فراوری این میزان سوخت را نموده است، اما به نظر می رسد که این میزان فراوریات نتواند جوابگوی احتیاج کشتی های ما باشد، البته بسیاری از مسئولان کشتیرانی اعلام نموده اند که پالایشگاه شازند اقدام به فراوری سوخت کم سولفور نموده است، اما به گفته آن ها برای دریافت این سوخت باید به وسیله حمل ونقل جاده ای اقدام به جابجایی سوخت نمایند که در شرایط کنونی کشور بسیاری از تانکر ها و وسایل حمل ونقل جاده ای در حال جابجایی سوخت برای نیروگاه ها و پالایشگاه ها هستند.
همچنین به گفته اتحادیه مالکان کشتی نصب اسکرابر برای کشتی ها با عنوان یکی از راه چاره های فراوری سوخت کم سولفور علاوه بر آن که در کشتی های ایرانی جوابگو نیست بلکه میزان هزینه های فراوری سوخت را برای بسیاری از کشتی ها بسیار افزایش می دهد از سوی دیگر اتحادیه مالکان کشتی درخواست تمدید مهلت برای استفاده از این سوخت را به سازمان دنیای ارائه نموده است تا ایران بتواند فراوریات خود را در این بخش افزایش دهد.
اما تا به امروز این سازمان هیچ موافقتی در این رابطه ننموده است. از سوی دیگر به دلیل افزایش هزینه های بسیار زیاد برای تهیه این سوخت از کشور های اروپایی به نظر می رسد که هزینه های جابجایی کالا ها با یک جهش قیمتی بسیار زیاد روبرو گردد که این هزینه ها بر روی قیمت کالا های اساسی بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
کشور هایی که نتوانند سوخت مورد احتیاج کشتی ها و شناور ها را تأمین نمایند علاوه بر آن که مشمول جریمه می شوند، دیگر این کشتی ها حق ورود به این بنادر را نخواهند داشت که این موضوع برای ایران بسیار گرانتر تمام خواهد شد؛ بنابراین امیدواریم وزارت نفت بسیاری از پالایشگاه ها را ملزم به فراوری این سوخت کند تا شاید بخشی از مسائل کشتی ها و شناور های ایرانی رفع گردد. از سوی دیگر اگر سازمان دریانوردی دنیای آیمو با درخواست ایران مبنی بر استفاده از سوخت کم سولفور در شناور های خارجی موافقت کند می توانیم در این مدت سوخت مورد احتیاج کشتی ها را فراوری کنیم.
از روز گذشته اجرای استفاده از سوخت کم سولفور در شناور ها الزامی شده که امیدواریم کشتی های کشور برای تردد در بنادر کشور های خارجی با مشکل روبرو نشوند و وزارت نفت هم میزان فراوریات خود را در این بخش افزایش دهد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان