سهام عدالت؛ سهامداران مستقیم برنده شدند یا غیرمستقیم؟ - وبلاگ فروش

به گزارش وبلاگ فروش، سهام عدالت 532 هزار تومانی هفت ماه و در زمان آغاز آزادسازی حدود هفت میلیون و 800 هزار تومان ارزش داشت، در تابستان این نرخ اوج گرفت و به بیش از 20 میلیون تومان رسید، اما دست تقدیر به شیوه دیگری عملی کرد تا پس از نزولی شدن بورس، ارزش سهام عدالت هم کاهش پیدا کند. حالا در اولین روز های زمستان سرد، کرونا زده و آلوده 99 افرادی که برگه های 532 هزار تومانی در اختیار دارند، مالک سبدی هستند که زیر 10 میلیون تومان ارزش دارد. هفت ماه پیش حدود 20 میلیون نفر تصمیم گرفتند به طور مستقیم مدیریت سهام عدالت را به دست بگیرند، اما 29 میلیون نفر روش مدیریت غیرمستقیم را انتخاب کردند و کنترل سبد سهام را به شرکت های سرمایه گذاری استانی سپردند. قرار است در این گزارش فرایند تغییرات قیمت و ارزش سبد سهام عدالت را بررسی کنیم و ببینیم کدام دسته از سهامداران انتخاب بهتری انجام داده اند. پس خشم و عصبانیت خود را کنترل کنید!

ارزش سهام عدالت مالکان مستقیم

نهم خردادماه، اولین روزی بود که می توانستیم ارزش دقیق سهام عدالت را مشاهده کنیم. آن موقع ارزش برگه های 532 هزار تومانی حدود هفت میلیون و 800 هزار تومان بود. از آن تاریخ تا حالا ارزش سهام عدالت با نوسانات بورس فراز و نشیب قابل توجهی را پشت سر گذاشته. از نهم خرداد تا پایان تیرماه ارزش سهام عدالت هر روز بیشتر می شد. تا جایی که در مردادماه ارزش برگه های 532 هزار تومانی به بیش از 20 میلیون تومان رسید، اما از 21 مرداد همزمان با آغاز ریزش سه ماهه بورس، ارزش برگه های 532 هزار تومانی در ابتدا و تا نیمه شهریورماه به 15 میلیون تومان کاهش پیدا کرد.

به گزارش وبلاگ فروش، در ادامه تا آبان ماه بار دیگر ارزش سهام عدالت به مدار نزولی افتاد و برای چند روز به کمتر از 10 میلیون تومان رسید. یک ماه گذشته با صعود شاخص کل بورس، ارزش سهام عدالت هم افزایش پیدا کرد و تا پایان آذرماه به بیش از 12 میلیون تومان رسید، در یکی، دو هفته اخیر شاهد کاهش ارزش سهام عدالت به زیر 10 میلیون تومان بودیم و در آخرین به روزرسانی مربوط به 13 دی ماه امسال ارزش سبد 532 هزار تومانی سهام عدالت به 9 میلیون و 104 هزار و 203 تومان رسید. با احتساب این موضوع، ارزش 60 درصد قابل فروش سبد 532 هزار تومان سهام عدالت به پنج میلیون و 462هزار و 521تومان رسیده است.

هفته گذشته سهام عدالت 532هزار تومانی در روز های شنبه، یکشنبه، دوشنبه، سه شنبه و چهارشنبه به ترتیب 11 میلیون و 750 هزار تومان، 11 میلیون و 640 هزار تومان، 11 میلیون و 860 هزار تومان، 11 میلیون و 630 هزار تومان و 11 میلیون و 520 هزار تومان ارزش داشت.

ارزش سهام عدالت مالکان غیرمستقیم

مشمولان غیرمستقیم در هر استان سهامداران همان شرکت سرمایه گذاری هستند. مثلا کسانی که موقع دریافت سهام عدالت ساکن تهران بودند، در حال حاضر سهامدار شرکت سرمایه گذاری استان تهران به حساب می آیند. هر برگه سهام عدالت 532 هزار تومانی، معادل 125 هزار و 514 سهم شرکت های سرمایه گذاری استانی است. ارزش اسمی هر برگه سهام این شرکت ها 100 تومان است، اما قیمت آن ها می تواند متفاوت باشد. اولین بار در 22 مردادماه مشخص شد ارزش سهام عدالت برای مشمولان غیرمستقیم چقدر است. در آن تاریخ هر سهم شرکت سرمایه گذاری استان خراسان جنوبی با نماد وسخراج به عنوان اولین شرکتی که معاملات آن در بورس آغاز شد، حدود 164 تومان بود.

این یعنی ارزش سهام مالکان برگه های 532 هزار تومانی به 20 میلیون و 580 هزار تومان می رسید. در حالی که در همان تاریخ، ارزش سهام عدالت برای مشمولان مستقیم تقریبا 17 میلیون تومان بود. ارزش سهام عدالت مشمولان غیرمستقیم از آن تاریخ همزمان با ریزش سه ماهه بورس کاهش پیدا کرد و در آخرین اطلاعیه ناظر بازار در تاریخ سوم آبان ماه یعنی دو ماه پیش به 104 تومان رسید که نشان می دهد ارزش سهام عدالت 532 هزار تومانی در این تاریخ تا حدود 12 میلیون و 500 هزار تومان کاهش پیدا کرده بود.

بررسی گزارش ماهانه شرکت های سرمایه گذاری استانی نشان می دهد تا پایان آذرماه یعنی 9 روز پیش، ارزش هر سهم شرکت های سرمایه گذاری استانی حدود 120 تومان است و با این حساب می توان گفت مالکان غیرمستقیم سهام عدالت 532 هزار تومانی، در حال حاضر حدود 15 میلیون تومان سهام شرکت های استانی را در اختیار دارند. توجه داشته باشید که این رقم مربوط به ارزش سهام شرکت های سرمایه گذاری است و قیمت معاملات آن ها در بورس به کلی متفاوت است.

هر برگه سهام عدالت 532 هزار تومانی، معادل 125 هزار و 514 سهم شرکت های سرمایه گذاری استانی است

گران ترین سهام عدالت مربوط به استان خراسان جنوبی است. چراکه قیمت هر سهم وسخراج به 222 تومان می رسد. زنجان با سهام 142 تومانی در رتبه دوم و قم با سهام 141 تومانی در رتبه سوم قرار گرفته است. از آن طرف، شرکت سرمایه گذاری استان آذربایجان غربی ارزان ترین سهام را دارد که قیمت آن 77 تومان است. کردستان با 78 تومان در رتبه دوم و سیستان و بلوچستان با 79 تومان در رتبه سوم ارزان ترین سهام عدالت جای گرفته اند. قیمت سهام عدالت این استان ها کمتر از ارزش واقعی آن ها است. برای مثال برگه های سهام عدالت 532 هزار تومانی برای مشمولان استان خراسان جنوبی به حدود 28 میلیون تومان می رسد، درحالی که همین برگه ها در استان آذربایجان غربی تنها 9 میلیون و 700 هزار تومان قیمت دارد. یعنی حتی کمتر از ارزش سهام عدالت در روش مستقیم! این مورد از عجایب سهام عدالت به حساب می آید، چراکه ارزش سهام عدالت در استان های مختلف تفاوت چندانی ندارد.

روش فروش 60 درصد سهام عدالت

هیچ کدام از مالکان سهام عدالت در حال حاضر امکان فروش سهام خود را ندارند. البته آن هایی که روش مستقیم را انتخاب کرده بودند، می توانند درخواست خود را برای فروش سهام عدالت ثبت کنند، اما موقتا در حال حاضر فرآیند فروش این سهام در بورس متوقف شده و وعده داده اند دوباره شرایط به حالت عادی برمی شود. هر طور حساب کنیم، باز هم شرایط برای مالکان مستقیم راحت تر است. آن ها برای فروش سهام عدالت خود می توانند سراغ سامانه سهام عدالت کارگزاری مورد نظرشان بروند. هر کدام از کارگزاری ها سامانه مخصوص به خود را دارند که در آن می توان جزئیات سهام عدالت را مشاهده کرد و سفارش فروش سهام شرکت های سهام عدالت را ثبت کنید. البته امکان فروش بیش از 60 درصد سبد سهام عدالت که ارزش آن برای برگه های 532 هزار تومانی حدود شش میلیون تومان است، وجود ندارد. بعد از ثبت سفارش فروش، سهام مورد نظر توسط کارگزاری در بورس فروخته و پول آن به حساب شما واریز می شود. این فرآیند ممکن است بیشتر از یک ماه طول بکشد و در این مدت گزارش سهام فروخته شده و در نوبت فروش را می توان در سامانه سهام عدالت کارگزاری ها مشاهده کرد.

سهامداران غیرمستقیم عملا راهی برای فروش سهام خود ندارند. به خصوص مشمولان 10 استان که هنوز نماد شرکت سرمایه گذاری استانی سهام عدالت آن ها در بورس بازگشایی نشده است. فرآیند فروش سهام عدالت غیرمستقیم به این صورت است که شما سهامدار شرکت سرمایه گذاری استان خودتان هستید. اگر نماد این شرکت در بورس درج شده و معاملات آن آغاز شده باشد، باید بعد از ثبت نام در سامانه سجام، احراز هویت، ثبت نام در یکی از کارگزاری ها و دریافت نام کاربری و رمز عبور سامانه معاملات آنلاین، سراغ گزینه تغییر کارگزار ناظر بروید، تا سهامتان در شرکت سرمایه گذاری استانی به سبد دارایی های شما پیش کارگزاری اضافه شود. آن موقع می توانید سهام خود را در بورس بفروشید. البته اگر پیروز به این کار شوید! در حال حاضر سهام عدالت استان های زنجان، کهکیلویه و بویر احمد، گلستان، اردبیل، کرمانشاه، خراسان شمالی، بوشهر، یزد، خراسان جنوبی، قم، ایلام، آذربایجان غربی، گیلان، همدان، کردستان، سیستان و بلوچستان، لرستان، خوزستان، اصفهان و کرمان قابل فروش است. نماد شرکت های سرمایه گذاری استان های سمنان، هرمزگان، آذربایجان شرقی، چهارمحال و بختیاری و قزوین در بورس درج شده، اما معاملات آن آغاز نشده است. مالکان غیرمستقیم سهام عدالت در این استان ها امکان فروش سهام عدالت خود را ندارند. البته شرایط برای شرکت های سرمایه گذاری استانی که معاملات سهام آن در بورس آغاز شده هم چندان مساعد نیست. طوری که اغلب آن ها روزانه شاهد تشکیل صف برای فروش سهام هستند و خریداری برای آن ها وجود ندارد.

دریافت سود سالانه سهام عدالت

همه 49 میلیون نفر مشمول سهام عدالت چه آن هایی که روش مستقیم را انتخاب کرده اند و چه آن هایی که سراغ روش غیرمستقیم رفته اند، برای دریافت سود سالانه سهام عدالت باید در سامانه سجام به نشانی sejam.ir ثبت نام و فرآیند احراز هویت را کامل کنند. پیش از این و در سال های گذشته، سازمان خصوصی سازی بعد از برگزاری مجامع عمومی شرکت ها، سود سالانه هر کدام را جمع آوری و به حساب مشمولان سهام عدالت واریز می کرد. بعد از آزادسازی سهام عدالت، شرایط تقسیم سود سالانه تغییر کرده است. طوری که بعد از برگزاری مجمع عمومی شرکت ها، سود سهام کسانی که روش مستقیم را انتخاب کرده بودند، مستقیما به حساب مشمولان واریز می کنند و سود سهام کسانی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده بودند، به شرکت سرمایه گذاری استانی تعلق می گیرد. در روش دوم، سود سهام تمام شرکت ها که تعداد آن ها به 36 شرکت می رسد، جمع آوری و در پایان توسط شرکت سرمایه گذاری استانی به صورت یکجا به حساب مشمولان غیرمستقیم سهام عدالت واریز می شود.

سود سالانه سهام عدالت مشمولان غیرمستقیم، یکجا واریز می شود و احتمالا برای امسال بیش از 200 هزار تومان باشد

با توجه به فرآیند تقسیم سود سالانه در روش های مستقیم و غیرمستقیم، هرکدام مزایایی نسبت به یکدیگر دارند. سود سالانه مشمولان سهام عدالت که روش مستقیم را انتخاب کرده اند، زودتر به حسابشان واریز می شود، اما مبالغ آن کوچک است. برای مثال ممکن است در طول سال چند ده پیامک واریز مبالغ کوچک در حد 10 هزار تومان برایشان ارسال شود. در طرف مقابل مبلغ سود سالانه سهام عدالت مشمولان غیرمستقیم، به صورت یکجا است و احتمالا برای امسال بیشتر از 200 هزار تومان باشد. سود سالانه این مشمولان با تاخیر واریز می شود، چون علاوه بر اینکه باید مجمع عمومی تمام 36 شرکت برگزار شود، آن ها باید منتظر برگزاری مجمع عمومی شرکت سرمایه گذاری استان خود باشند تا در آن سود محقق شده بین سهامداران تقسیم شود. توجه داشته باشید که در هر دو روش، سود سهام عدالت توسط سامانه سجام و به حساب معرفی شده توسط مشمولان در این سامانه واریز خواهد شد.

پرداخت وام به مالکان سهام عدالت

پرداخت وام و واگذاری سهام عدالت یکی از وعده هایی است که مالکان سهام عدالت مدت ها چشم انتظار تحقق آن بوده اند. گفته شده آخر دی ماه این انتظار به پایان می رسد هرچند چند ماهی است که گفته می شود کارت اعتباری سهام عدالت به زودی در اختیار مشمولان قرار خواهد گرفت. ماجرا از این قرار است که بانک ها با قبول سهام عدالت به عنوان ضمانت، به دارندگان وام در قالب کارت اعتباری پرداخت می کنند.

اطلاعاتی که تا اینجای کار درباره جزئیات کارت اعتباری سهام عدالت منتشر شده نشان می دهد سود این وام 18 درصد و مهلت بازپرداخت آن سه ساله است. بانک ها بین 50 تا 60 درصد ارزش سهام عدالت را به مشمولان وام می دهند که در حال حاضر ارزش آن برای برگه های 532 هزار تومانی، حدود پنج تا شش میلیون تومان است. با این حساب یک خانواده چهار نفره که سهام عدالت یک میلیون تومانی دارند، می توانند با دریافت چهار وام 12 میلیونی، حدود 46 میلیون تومان از بانک ها کارت اعتباری بگیرند که برای خرید یک پراید دست دوم کافی به نظر می رسد.

کارت اعتباری سهام عدالت یا همان وام بدون ضامن تنها به مالکان غیرمستقیم سهام عدالت پرداخت می شود و از این نظر برگه برنده آن ها در برابر مالکان مستقیم است. تا اینجای کار تنها بانک ملی برای ارائه کارت اعتباری سهام عدالت اقداماتی داشته، اما قرار است تا آخر ماه بانک های بزرگ به این طرح بپیوندند.